روبل روسیه (RUB)

روبل روسیه یا روبل (کد استاندارد جهانی: RUB) واحد پول رسمی جمهوری فدراتیو روسیه، جمهوری‌های تا حدی به رسمیت‌شناخته شده‌ی آبخازیا (Abkhazia) و اوسِتیای جنوبی (South Ossetia)، و دو جمهوری به‌ رسمیت‌شناخته نشده‌ی دانتسک (Donetsk) و لوهانسک (Luhansk) است. روبل به 100 واحد جزئی کُپک (kopeks) تقسیم می‌شود.

تاریخچه

روبل هم واحد پولی امپراطوری روسیه، و هم واحد پولی اتحاد جماهیر شوروی (تحت عنوان روبل شوروی) بود. روبل اولین پول جهان بود که با سیستم ده‌دهی مطابقت یافت: این مطابقت در سال 1704، زمانی که هر روبل برابر 100 کپکز شد روی داد. همچنین روبل بعد از پوند استرلینگ قدیمی‌ترین واحد پولی هنوز موجود در جهان به حساب می‌آید. روبل از قرن 13 میلادی به این سو در مناطق روسی مورد معامله بوده است.

روبل مدرن

سری اول روبل (1998-1992)

به هر ترتیب تاریخچه روبل روسیه‌ی فعلی یا روبل مدرن به دو دوره‌ی مهم پس از فروپاشی شوروی در سال 1991 تقسیم می‌شود. روبل شوروی (کد استاندارد جهانی: SUR) پس از فروپاشی شوروی تا سال 1992 همچنان پول قانونی فدراسیون روسیه محسوب می‌شد. در سال 1992 یک سری جدید سکه‌ی روبل معرفی شد و در سال 1993 یک سری جدید اسکناس با عنوان «بانک روسیه» منتشر شد. به این ترتیب روبل جدید روسیه (RUR) جایگزین روبل شوروی (SUR) با نرخ تبدیل 1 RUR =1 SUR شد.

سکه‌های روبل سری اول

فدراسیون روسیه در سال 1992 سکه‌های جدیدی با رقم‌های 1، 5، 10، 20، 50 و 100 روبل ضرب کرده و آن را به گردش درآورد. سکه‌های 1 و 5 روبل از آلیاژ برنج و فولاد، سکه‌های 10 و 20 روبل از آلیاژ مس و نیکل (کاپرونیکل)، و سکه‌های 50 و 100 روبل چندآلیاژی ضرب شده بودند. جنس این آلیاژها تا سال 1995 در سکه‌های 50، 100 و 10 و 20 روبل مورد تغییراتی قرار گرفت اما همچنان در ضرب تاریخ روی آنها به تاریخ 1993 اشاره می‌شد. به واسطه‌ی تورم بالا پایین‌ترین رقم‌ها از گردش خارج شدند و رقم‌های دیگر به ندرت مورد استفاده قرار می‌گرفتند.

در این دوره یک سکه‌ی یک روبل مرتب ضرب شده و در گردش بود. این سکه از نظر اندازه و وزن در عمل با سکه‌ی 5 فرانکی سوییس همسان و یکی بود. بر این اساس در برخی لحظه‌های تاریخی از این سکه برای کلاه‌برداری و تقلب در دستگاه‌های بازی و پرداخت سکه‌ی سوییس استفاده شد.

اسکناس‌های روبل سری اول

نکته‌ی جالب توجه در اسکناس‌های روبل روسی پس از سقوط شوروی فقدان پرتره یا چهره روی آنها بود. روبل به صورت سنتی در دوران روسیه تزاری و دوران شوروی همراه با این خصیصه منتشر می‌شد. اما با انتشار اسکناس 500 روبل همراه با تصویر پتر اول، و بعدتر انتشار اسکناس 1.000 روبل همراه با تصویر پیکره‌ای از یاروسلاو (Yaroslav) این فقدان تا حدی برطرف شد.

اسکناس‌های روبل در سال 1992 شامل رقم‌های 50، 200، 500، 1.000، 5.000 و 10.000 روبل بود. این اسکناس‌ها به واسطه‌ی تورم بالا در سال 1993 به رقم‌های 100، 200، 500، 1.000، 5.000، 10.000 و 50.000 روبل افزایش یافت. و در سال 1995 رقم جدید اسکناس‌ها شامل رقم‌های 1.000، 5.000، 10.000، 50.000، 100.000، و 500.000 روبل شد.

سری دوم روبل (تاکنون – 1998)

در سال 1998، در پی بحران اقتصادی روبل روسیه با یک استاندارد جدید جهانی و با کد جهانی RUB از نو رقم‌گذاری شد. نرخ تبدیل این روبل جدید نسبت به روبل قبلی 1 RUB = 1.000 RUR بود. این تجدید ارقام یک قدم مدیریتی برای جبران کم‌ارزش شدن روبل قدیمی بود که در کوران بحران اقتصادی 1998 روسیه انجام شد. روبل در مدت 6 ماه این بحران 70% از ارزش خود را در مقابل دلار امریکا از دست داد.

سکه‌های روبل سری دوم

در سال 1998 همراه با بازارزش‌گذاری روبل سکه‌های 1، 5، 10، 50 کُپک معرفی شدند. 

     

سکه‌های 1 و 5 کپک به واسطه‌ی ارزش بسیار پایینی که دارند خیلی کم مورد استفاده قرار می‌گیرند. در مواردی سکه‌ی 10 کپک نیز از سوی افراد بی‌ارزش قلمداد شده و قبول نمی‌شود. این سکه‌ها از سال 1998 ضرب شده و به گردش درآمده‌اند هرچند بعضی از آنها تاریخ 1997 خورده‌اند. سکه‌های رقم‌های کپک تصویر جورج قدیس (St George) و اژدها را نشان می‌دهند. همه‌ی سکه‌های رقم‌های روبل نیز عقاب دو سر را نشان می‌دهند.

اسکناس‌های روبل سری دوم

در 1 ژانویه 1998 سری دوم اسکناس‌های روبل در رقم‌های 5، 10، 50، 100، 500 روبل که تاریخ 1997 خورده بود منتشر شد. در سال 2001 اسکناس 5.000 روبل، و در سال 2006 اسکناس 5.000 روبل منتشر شده و به گردش درآمدند. همچنین اسکناس‌های روبل در سال‌های 2001، 2004 و 2010 مورد اصلاح قرار گرفته‌اند. شایان ذکر است که روسیه‌ به مناسبت‌های مختلف مثل جام جهانی فوتبال و بازی‌های المپیک سکه‌ها و اسکناس‌های یادبودی نیز برای مجموعه‌داران منتشر کرده است.

 

ریال قطر

ریال قطری (کد استاندارد جهانی: QAR) واحد پول قانونی کشور قطر است. هر ریال قطر به 100 واحد جزئی درهم تقسیم می‌شود.

تاریخچه

قطر تا سال 1966 از واحد پولی روپیه‌ی هند، که به صورت روپیه خلیج (Gulf rupees) در گردش بود به عنوان پول ملی استفاده می‌‌کرد. هنگامی که در سال 1966 هند از روپیه ارزش‌زدایی کرد قطر و کشورهای دیگری که از روپیه‌ی خلیج استفاده می‌کردند ابداع پول خاص خودشان را انتخاب کردند. قطر قبل از انجام این کار برای مدت کوتاهی با ریال سعودی هماهنگ شد، سپس "ریال قطر و دوبی" را معرفی کرد که نتیجه‌ی توافق ارزی قطر-دوبی در تاریخ 21 مارس 1996 بود. ارزش 1 ریال سعودی برابر 1.065 روپیه بود، در حالی که ارزش ریال قطر و دوبی معادل 1 روپیه قبل از ارزش‌زدایی آن بود.

پس از پیوستن دوبی به امارات متحده عربی، قطر از 19 می 1973 اقدام به نشر اسکناس ریال قطری جدا از دوبی کرد. اسکناس‌های قدیمی به صورت موازی تا مدت 90 روز در گردش بودند و بعد از این زمان باطل و گردآوری شدند.

سکه‌های ریال قطر

سکه‌هایی که در سال 1966 به نام ریال قطر و دوبی ضرب شده و به گردش در آمدند شامل رقم‌های 1، 5، 10، 25 و 50 درهم می‌شد. در سال 1973 سری جدید سکه‌های ضرب شده و به گردش درآمد که از نظر اندازه و ترکیب درست مثل قبلی‌ها بودند جز اینکه روی آنها فقط نام قطر نقش بسته بود.

اسکناس‌های ریال قطر

هیئت ارزی قطر و دوبی در تاریخ 18 سپتامبر 1966 اسکناس‌هایی برای 1، 5، 10، 25، 50 و 100 ریال معرفی کرد. این اسکناس‌ها در 19 می 1973 توسط آژانس پولی قطر با اسکناس‌هایی به رقم‌های 1، 5، 10، 100 و 500 ریال جابجا شدند. یک اسکناس 50 ریال هم در سال 1976 چاپ و توزیع شد. بانک مرکزی قطر مطابق امر در 5 اوت 1973 تاسیس شد. تمام سکه‌ها و اسکناس‌هایی که توسط آژانس مالی قطر منتشر شده بودند تبدیل به دارایی بانک مرکزی شدند اما تا سال‌ها همچنان در گردش باقی ماندند. 

نرخ تبدیل ثابت

ریال قطری به دلار امریکا با نرخ تبدیل $1 USD = 3.64 QAR ثابت شده است. این نرخ مطابق یکی از فرمان‌های سال 2001، با امضای «حمد بن خلیفة آل ثانی»، امیر قطر اجرا می‌شود.

عواقب بحران دیپلماتیک 2017 قطر

در واکنش به بحران دیپلماتیک 2017 قطر (2017 Qatar diplomatic crisis) بانک‌های کشورهای همسایه‌ی قطر مجبور به ترک تجارت با بانک‌های قطری شدند. این منجر به سقوط شناوری ارزی ریال قطری و بیرون رفتن از نرخ تبدیل ثابت در خارج از قطر، تا سقف 3.81 ریال قطری برای 1 دلار شد.

این موضوع همچنین منجر به توقف معامله‌ی اسکناس‌های قطری در برخی از بانک‌های برخی کشورهای خارج از قطر مثل انگلستان شد.

اما در داخل قطر، به هر ترتیب، بانک مرکزی قطر به خرید و فروش دلار امریکا با نرخ تبدیل ثابت ادامه می‌دهد.

پول‌های دولتی در مقابل ارزهای دیجیتال

ارز دیجیتال پدیده‌ی به نسبت جدیدی است که در سراسر جهان مورد استقبال قرار گرفته است. نکته‌ی جالب در مورد ارزهای دیجیتال این است که مردم ارزش آنها را در مقابل پول‌های معمول می‌سنجند. این پرسش مطرح است که آیا زمانی می‌رسد که ارز دیجیتال جایگزین پول شود؟ باید از چه چیزی برای فهمیدن ارزش بیت‌کوین، اتر، لایت‌کوین، و دش، برای اشاره به چند ارز از میان ارزهای دیجیتال دیگر، استفاده شود؟ در اینجا چند مورد از تفاوت‌های عمده‌ی ارز دیجیتال با پول معمولی برجسته می‌شود.

1.      چه کسی بر پول نظارت می‌کند؟

پول‌های دولتی به این دلیل به عنوان پول قانونی (که برای پرداخت بدهی معتبر هستند و طلبکار موظف به پذیرفتن آنها است) مورد پذیرش هستند که تحت نظارت یک نظام که همان حکومت باشد عمل می‌کنند. حکومت مقدار پولی که باید در گردش باشد را تعیین می‌کند. آنها این را از طریق منابع پولی نهادینه، تعیین نرخ سودها، یا حتی تعیین ارزش پول انجام می‌دهند. به این نوع از نظارت سیستم متمرکز مالی می‌گویند.

ارزهای دیجیتال نامتمرکز هستند به این معنا که همه‎ی اعضای این سیستم‌ها دارای یک حق و یک مسئولیت هستند. این قابل قیاس با اینترنت است، که جهانی است و هیچ کس مالک آن نیست. به عبارت دیگر ارزهای دیجیتال دارای مدیریت مرکزی نیستند و اعضا بر پایه منافع شخصی و قواعد سیستم به معامله و تراکنش وجوه، فارغ از محدوده‌های ملی می‌پردازند.

با این وجود برخی از ارزهای دیجیتال مثل XPR از رایپل به تمامی نامتمرکز نیستند. نکته‌ی مثبت در مورد این نوع از ارزهای دیجیتال امکان پیگیری قانونی در مواردی است که سرمایه‌گذارها احساس کنند سیستم بر اساس منافع آنها عمل نمی‌کنند.

2.      مرزهای بین‌المللی و پول‌های منطقه‌ای

 معاملات ارزی و وجود صرافی‌ها روی این حساب امکان پیدا کرده که در سراسر جهان پول‌های مختلفی وجود دارد. اگر قصد بازدید از یک کشور خارجی را داشته باشید، بیشتر وقت‌ها لازم می‌شود که پول خود را به پول کشوری که قصد بازدید از آن را دارید تبدیل کنید.

برای این کار باید به خوبی از نرخ‌های تبدیل با توجه به بودجه‌ی خود مطلع باشید. اما با ارز دیجیتال، یک بیت‌کوین فارغ از این که در امریکا باشید یا در آسیا، یا آفریقا، یک بیت‌کوین باقی می‌ماند. به این ترتیب مرزهای بین‌المللی درون سیستم وجود ندارند و تنها هزینه‌ی شما پرداخت حق‌الزحمه بابت تراکنش است.

3.      تورم پول‌های دولتی در مقابل نوسان قیمت ارزهای دیجیتال

به نظر می‌رسد مردم نوسان قیمت در ارزهای دیجیتال را با تورم اشتباه می‌گیرند. ثبات سیاسی و اقتصادی دو شاخص عمده در تعیین ارزش پول‌های دولتی محسوب می‌شوند. حکومت وقت است که معیارهای موکد برای مهار تورم و عرضه‌ی پول تعیین می‌کند. برخی از حکومت‌ها برای شهروندان خود سقف‌هایی برای برداشت روزانه تعیین می‌کنند تا مانع از بحران‌های مالی شوند.

به هر ترتیب، نوسان قیمت در ارزهای دیجیتال بستگی به فاکتورهایی مثل تکنولوژی‌های به کار رفته در سیستم، نرخ پذیرش، و تقاضای بازار دارد. بیت‌کوین به 21 میلیون سکه محدود شده، و در هر 10 دقیقه 13.5 بیت‌کوین ارائه می‌شود. این به سادگی یعنی سیستم بیت‌کوین تحت نظارت است و عرضه بر پایه نیروهای بازار متکی نیست. هر روز افراد بیشتری به ارزهای دیجیتال علاقه پیدا می‌کنند و تقاضا در حال افزایش است. و به این دلیل است که قیمت‌ها از 2017 به این طرف، با وجود برخی افت‌های کوچک، همواره رو به افزایش هستند. عرضه‌ی ارزهای دیجیتال نمی‌تواند در حالی که نرخ پذیرش بالا می‌رود با تقاضا برابر شود.

 

 

منبع: CRYPTOBOER

پنج چیزی که در مورد یورو نمی‌دانید!

یورو یکی از اصلی‌ترین ارزهای مورد توجه و مورد بازدید در سراسر جهان است. به عنوان پول رسمی 19 کشور عضو اتحادیه اروپا، یورو یکی از عمده‌ترین نقش‌‌آفرین‌ها در حرکت‌های بازار جهانی محسوب می‌شود.

چیزی که در مورد یورو جالب است اینکه به نسبت ارزهای دیگر ارزی بسیار جدید محسوب می‌شود، اما با وجود این برای فتح قله ساخته شده است!

مذاکرات درباره یورو از دهه 1960 شروع شده بود

ارز یورو از اواخر دهه 90 مطرح شد، اما مذاکرات برای تعیین این ارز به دهه‌ی 60 برمی‌گردد زمانی که اعضای انجمن اقتصادی اروپایی (EEC)  برای به راه انداختن اتحادیه مالی اقتصادی دیدار کردند. این مذاکرات نتیجه‌ای نداشت تا سال 1992 که در معاهده ماستریخت (Treaty of Maastricht) اعضای عضو در نهایت مجموعه‌ای از قواعد را برای تحکیم یک سیستم اقتصادی مشترک تعیین کردند.

در ابتدا فقط 12 کشور از یورو استفاده می‌کردند

اولین کشورهایی که با یورو مطابقت یافتند بلژیک، آلمان، لوکزامبورگ، فنلاند، اسپانیا، پرتغال، یونان، ایتالیا، اتریش، ایرلند، فرانسه، و هلند بودند.

نماد یورو از یک حرف یونانی می‌آید

یونان اولین کشوری بود که صحبت «خروج» از منطقه‌ی یورو را مطرح کرد. اما نماد یورو، یعنی €، بر پایه‌ی کلمه‌ی یونانی «اپسیلون» (: Epsilon€) انتخاب شده است. نماد E یونانی به وسیله‌ی دو خط موازی که از میان حرف الفبا می‌گذرد در نماد € مطابقت یافته است.

9 کشور اروپایی که از یورو استفاده نمی‌کنند

دانمارک، بلغارستان، کرواسی، جمهوری چک، مجارستان، لهستان، رومانی، سوئد، و انگلستان 9 کشور اروپایی هستند که از یورو استفاده نمی‌کنند. انگلستان برای خروج ظرف مدت دو سال بعد از مذاکرات خروج از اتحادیه اروپا برنامه ریخته است.

اسکناس‌های یورو مشخصات کشور و اروپا را نمایش می‌دهند

اسکناس‌های یورو دارای یک چاپ استاندارد در یک طرف و یک طرح ویژه‌ی کشور در طرف دیگرشان هستند. یورو در یکی از بزرگ‌ترین بلاک‌های اقتصادی جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این لحاظ، فقط دلار امریکا است که با توجه به مولفه‌های موقعیت ذخایر و اهمیت تجارت بین‌المللی آن را پشت سر می‌گذارد. 

تاریخچه‌ی پوند بریتانیایی

بانک انگلستان بانک مرکزی پادشاهی متحد بریتانیا است. در جایگاه چهارمین ارز پرمعامله در دنیا، پوند بریتانیا سومین ذخیره‌ی ارزی عمده‌ی جهان محسوب می‌شود. اسامی معمول برای پوند بریتانیایی شامل پوند استرلینگ، استرلینگ، کوئید (Quid)، کابل (Cable)، و نیکر (Nicker) است.

اهمیت پوند بریتانیا

پوند بریتانیا قدیمی‌ترین ارزی است که همچنان امروز مورد استفاده است. همچنین پوند بریتانیا یکی از پر تبدیل‌ترین ارزهای جهان محسوب می‌شود. در بریتانیا و سرزمین‌های وابسته‌ی آن پوند پول رسمی و قانونی محسوب می‌شود. علاوه بر این پول جزایر فالکلند، گیبرالتار (Gibraltar)، و سنت هلنا (Saint Helena) با پوند بریتانیا مطابقت یافته و وابسته هستند.

 
پول اولیه در بریتانیا

پوند استرلینگ که قدمت آن به سال 760 میلادی برمی‌گردد، در ابتدا به پنی نقره‌ای (silver penny) معرفی شد که در میان پادشاهی‌های انگلو-ساکسون توزیع شد. در سال 1158 طرح این سکه تغییر کرد و این بار به جای نقره‌ی ناب، سکه‌های جدید با آلیاژ 92.5% نقره ضرب شدند. این سکه‌ها با نام پوند استرلینگ شناخته می‌شدند. پنی نقره‌ای تا سال 1487 که شیلینگ معرفی شد، و پوند که دو سال بعد یعنی در 1489 ضرب شد، تنها سکه‌ی مورد ضرب در انگلستان محسوب می‌شد.

اسکناس‌های پوند بریتانیا و استاندارد طلا

اولین اسکناس‌های کاغذی در سال 1694 و همراه با انتقال پایه‌ی حقوقی پولی از نقره به طلا معرفی شدند. بانک انگلستان، یکی از اولین بانک‌های مرکزی در جهان یک سال بعد از آن و در سال 1695 تاسیس شد. تمام اسکناس‌های استرلینگ تا سال  1855 که بانک شروع به چاپ تمام اسکناس‌ها کرد، با دست نوشته می‌شدند. در اوائل قرن 20، کشورهای بیشتری شروع به گره زدن پول رسمی‌شان به طلا کردند. بر این اساس یک استاندارد طلا به وجود آمد، که امکان تبدیل ارز کشورهای مختلف به یکدیگر را به وجود آورده و تجارت و اقتصاد بین‌المللی را دچار تحول کرد. بریتانیای کبیر در سال 1816 استاندارد طلا را به صورت رسمی در قوانین خود ادغام کرد، هر چند که از سال 1670 در عمل از آن استفاده کرده بود. این قدرت استرلینگ که به واسطه‌ی استاندارد طلا به وجود آمده بود منجر به یک دوره‌ی عمده‌ی رشد اقتصادی در بریتانیا تا سال 1914 شد.

پوند بریتانیا و منطقه‌ی استرلینگ

پوند بریتانیا فقط در بریتانیای کبیر مورد استفاده نبود، بلکه همچنین در مستعمرات امپراطوری بریتانیا نیز در گردش بود. کشورهایی که از پوند استفاده می‌کردند به عنوان کشورهای منطقه‌ی استرلینگ شناخته می‌شدند. افزایش محبوبیت پوند در سراسر جهان ادامه یافت و پوند به عنوان یک ذخیره‌ی ارزی در بسیاری از بانک‌های مرکزی نگهداری می‌شد. به هر ترتیب با شروع افت اقتصادی بریتانیا دلار امریکا تبدیل به ارز غالب شد. در سال 1940 پوند با نرخ 1 پوند برابر 4.03 دلار امریکا با دلار امریکا مطابقت یافته و وابسته شد و بسیاری از کشورهای دیگر پیرو این موضوع پول‌های خاص خودشان را مطابقت دادند. در سال 1949 پوند با نرخ 30% تنزل ارزش داده شد و در سال 1967 هم یک تنزل ارزش دوم صورت گرفت. هنگامی که در سال 1971 پوند بریتانیا در حال اعشاری شدن و شناور شدن آزادانه در بازار بود منطقه‌ی استرلینگ بسته شد. پیرو این موضوع پوند بریتانیا تعدادی افزایش و کاهش ارزش را تجربه کرد.

1976: یک بحران استرلینگ به وجود آمد و بریتانیا برای دریافت وام از صندوق جهانی پول اقدام کرد

1988: پوند بریتانیا شروع به سایه انداختن بر مارک آلمان کرد

1990: بریتانیا به مکانیسم تبادل ارزی اروپایی پیوست، اگرچه دو سال بعد از آن جدا شد

1997: نظارت بر نرخ سودهای بانکی به مسئولیت بانک انگلستان تبدیل شد

جفت‌های ارز (معاملات برابری ارزها)

یک جفت ارز مظنه‌ی قیمت دو ارز متفاوت در برابر هم است که در آن ارزش یک ارز در مقابل ارز دیگر مظنه زده می‌شود. به اولین ارزی که در جفت ارزی قرار می‌گیرد (سمت چپ) ارز پایه (base currency) و به ارز دوم (سمت راست) ارز مظنه (quote currency) می‌گویند.

نسبت‌های جفت ارز

در جفت‌های ارز ارزش یک ارز در مقابل ارز دیگر – یعنی ارز پایه در مقابل ارز مظنه – مقایسه می‌شود. یک جفت ارزی نشان می‌دهد که چقدر از ارز مظنه برای خریدن یک واحد از ارز پایه مورد نیاز است. در جفت‌های ارزی ارزها از طریق کد استاندارد جهانی (ISO currency code) آنها، یا کد سه حرفی که از طریق آن در بازارهای جهانی شناخته می‌شوند نشان داده می‌شوند. برای مثال USD کد استاندارد جهانی برای دلار امریکا، یا IRR کد استاندارد جهانی برای ریال ایران محسوب می‌شود.

اصول ابتدایی جفت‌های ارزی

تجارت جفت‌ها در بازار صرافی خارجی (foreign exchange market) که به آن فارکس هم می‌گویند انجام می‌شود. این بازار بزرگ‌ترین و شناورترین (liquid market) بازار در بین تمام بازارهای مالی به حساب می‌آید. در این بازار امکان خرید، فروش، صرافی و سفته کردن ارزها وجود دارد. به جز اینها امکان تبدیل ارزها برای تجارت و سرمایه‌گذاری بین‌المللی نیز وجود دارد. بازار فارکس در 24 ساعت روز و در همه‌ی روزهای هفته (به جز تعطیلات) باز است، و شاهد حجم بسیار بزرگی از معاملات است.

تمام معاملات فارکس هم‌زمان شامل خرید یک ارز و فروختن یک ارز دیگر می‌شود، اما خود جفت ارزی می‌تواند به عنوان یک واحد تک، به‌عنوان وسیله‌ای که خریده یا فروخته می‌شود در نظر گرفته شود. به این ترتیب وقتی شما یک جفت ارز می‌خرید، ارز پایه را می‌خرید و در نتیجه ارز مظنه را می‌فروشید. فی (bid) (قیمت خرید) نشان می‌دهد که چقدر از ارز مظنه برای خریدن یک واحد از ارز پایه نیاز دارید. برعکس این، وقتی جفت ارز را می‌فروشید، ارز پایه را می‌فروشید و ارز مظنه را دریافت می‌کنید. درخواست )قیمت فروش) نشان می‌دهد که بابت فروختن یک واحد از ارز پایه چقدر ارز مظنه دریافت می‌کنید.

برخلاف بازار سهام یا بازار کالایی، شما ارز معامله می‌کنید، و این یعنی یک ارز می‌فروشید تا یک ارز دیگر بخرید. در مورد سهام و کالا شما از پول استفاده می‌کنید تا یک اونس طلا یا یک برگ سهام اپل را بخرید.

جفت‌های ارز عمده

یکی از جفت‌های ارزی که خیلی معامله می‌شود یورو در برابر دلار امریکا است که به صورت EUR/USD نشان داده می‌شود. در واقع این جفت ارز شناورترین جفت ارز در جهان است چرا که بیشتر از همه‌ی جفت‌های ارز معامله می‌شود. مظنه‌ی EUR/USD = 1.2500 به این معنا است که یک یورو به 1.2500 دلار امریکا تبدیل می‌شود. در این مورد یورو ارز پایه است و دلار امریکا ارز مظنه (ارز مقابل) است. یعنی یک یورو برابر 1.25 دلار امریکا است. یک راه دیگر دیدن این مظنه این است که برای خریدن 100 یورو به 125 دلار نیاز دارید.

به همان تعدادی که ارز در جهان وجود دارد جفت‌های ارز نیز وجود دارند. تعداد مجموع جفت‌های ارزی که وجود دارند متغیر است و ارزهای زیادی می‌آیند و می‌روند. تمام جفت‌های ارزی بر پایه حجم معاملات روزانه طبقه‌بندی می‌شوند. ارزهایی که بیشترین حجم معامله در برابر دلار امریکا را دارند به عنوان ارزهای عمده شناخته می‌شوند. این جفت‌ها شامل EUR/USD، GBP/USD (پوند بریتانیا)، USD/JPY (ین ژاپن)، USD/CHF (فرانک سوییس)، AUD/USD (دلار استرالیا)، USD/CAD (دلار کانادا) هستند. تمام جفت‌های ارز عمده بازار بسیار شناوری دارند که در طول 24 ساعت روزهای کاری در آن معامله می‌شوند، و حاشیه‌ی سود بسیار محدودی دارند.

جفت‌های ارز: خُردها و مهجورها

به جفت‌های ارزی که با دلار امریکا همراه نباشند ارزهای خُرد یا ارز متفرقه (crosses) گفته می‌شود. حاشیه‌ی سود این جفت‌ها اندکی بزرگ‌تر از جفت‌های ارز عمده است و به همان اندازه‌ی ارزهای عمده بازار شناوری ندارند، هرچند به هر حال بازار جفت‌های ارز خرد نیز شناور محسوب می‌شود. متفرقه‌هایی که بیشترین حجم معامله را دارند در بین جفت‌های ارزی هستند که در آنها ارزهای منفرد نیز باز عمده محسوب می‌شوند. چند نمونه از جفت‌های ارز متفرقه را می‌توان‌ EUR/GBP، GBP/JPY، و EUR/CHF دانست.

جفت‌های ارز مهجور شامل ارزهای بازارهای در حال ظهور می‌شوند. این جفت‌ها چندان شناور نیستند، و حاشیه‌ی سود بسیار بیشتری دارند. برای یک نمونه از جفت ارز مهجور می‌توان به USD/SGD (دلار سنگاپور) اشاره کرد.

 

منبع: اینوستوپدیا

درهم امارات متحده‌ی عربی (AED)

درهم امارات متحده‌ی عربی (با نماد د.إ، با کد استاندارد جهانی: AED)، که به نام درهم امارات هم شناخته می‌شود، پول ملی امارات متحده‌ی عربی است. درهم به صد واحد جزئی فلس (fils) تقسیم می‌شود.

تاریخچه

نام «درهم» از کلمه‌ی یونانی «drakhmḗ» است که ترجمه‌ی تحت‌اللفظی آن از طریق زبان لاتین «در مشت» می‌شود. به واسطه‌ی قرن‌ها تجارت و استفاده از این ارز، درهم در زمان امپراطوری عثمانی نیز به حیات خود ادامه داده است.

درهم امارات متحده‌ی عربی در 19 می 1973 معرفی شد. درهم جانشین ریال دوبی و قطر (Qatar and Dubai riyal) شد. ریال دوبی و قطر از سال 1966 در تمام امیرنشین‌ها به جز ابوظبی پول در گردش به حساب می‌آمد. در ابوظبی درهم جایگزین دینار بحرینی با نرخ برابری یک درهم در مقابل یک‌دهم دینار بحرینی شد. قبل از 1966 تمام امیرنشین‌هایی که امارات متحده‌ی عربی را تشکیل می‌دهند از روپیه‌ی خلیج (Gulf rupee) استفاده می‌کردند.

سکه‌های فلس و درهم

در سال 1973 سکه‌های امارات متحده‌ی عربی با رقم‌های 1، 5، 10، 25، و 50 فلس، و 1 درهم معرفی شدند. سکه‌های 1، 5 و 10 فلس از برنز ضرب می‌شوند، و برای رقم‌های بالاتر از کاپرونیکل استفاده می‌شود. سکه‌های فلس به همان اندازه‌ و ترکیب‌بندی سکه‌های معادل‌شان در سکه‌های درهم قطر و دوبی بودند. در سال 1995 سکه‌های 50 فلس و 1 درهم از نظر اندازه کوچک‌تر شدند و سکه‌ی 50 فلس با شکل 7ضلعی ملایم جدید معرفی شد.

ارزش‌ها و اعدادی که روی سکه‌ها نوشته شده‌اند به اعداد عربی شرقی و متن‌ها به عربی هستند. سکه‌های 1، 5، و 10 فلس در زندگی روزمره به ندرت استفاده می‌شوند و رقم‌ها به نزدیک‌ترین ضریب 25 فلس گرد می‌شوند. سکه‌ی 1 فلس بسیار نادر است و گردش قابل اعتنایی ندارد. در تبدیل پول خطر اشتباه گرفتن سکه‌ی 50 فلس قدیمی با سکه‌ی 1 درهم مدرن وجود دارد چرا که اندازه‌ی آنها تقریبا یکی است.

اسکناس‌های درهم

 در تاریخ 20 می 1973 هیئت ارزی امارات اسکناس‌هایی با رقم‌های 1، 5، 10، 50، و 100 درهم معرفی کرد. یک اسکناس 1000 درهم نیز در تاریخ 3 ژانویه‌ 1976 معرفی شد. بعد از این یک سری دوم اسکناس‌ها هم در سال 1982 معرفی شد که در آن اسکناس‌های با رقم‌های 1 و 1000 درهم حذف شده بود. اسکناس 500 درهم در سال 1983 ارائه شد، و اسکناس 200 درهم متعاقب آن در سال 1989 معرفی شد. در سال 2000 اسکناس 1000 درهم از نو ارائه شد. در حال حاضر اسکناس‌ درهم در رقم‌های 5 (قهوه‌ای)، 10 (سبز)، 20 (آبی ملایم)، 50 (ارغوانی)، 100 (صورتی)، 200 (سبز/قهوه‌ای)، 500 (آبی نفتی)، و 1000 (سبزآبی) درهمی در گردش است. 

روپیه‌ی هند

روپیه‌ی هند (کد استاندارد جهانی: INR) واحد پول رسمی هندوستان است. بانک مرکزی در هندوستان تحت عنوان بانک منابع هند (Reserve Bank of India) شناخته می‌شود. روپیه هند به شکلی شناور طراحی شده که به بازار اجازه می‌دهد نرخ تبدیل آن را تعیین کند. بر این اساس از مداخله‌ی دولتی تنها برای پایین نگه داشتن نوسان قیمت در تبدیل ارزها استفاده می‌شود.

تاریخچه

هند یکی از اولین کشورهای صادرکننده‌ی سکه در تاریخ محسوب می‌شود. اولین سکه‌های ثبت‌شده‌ی هندی در قرن 6 قبل از میلاد ضرب شدند که به خاطر روش تولیدشان معروف به «پانچ شده» بودند. طراحی سکه‌های هندی در طول قرن‌های بعدی به واسطه‌ی خیزش و سقوط امپراطوری‌های مختلف دستخوش تغییر دائمی بوده است. در قرن 12 میلادی یک سکه‌ی جدید تحت عنوان تانکا (Tanka) معرفی شد. در دوران امپراطوری مغول، یک سیستم جامع مالی تاسیس شد و در آن روپیه‌ی نقره‌ای یا روپیه معرفی شد. دولت‌های پیشااستعماری هند سکه‌های خود را شبیه به روپیه‌ی نقره طراحی می‌کردند. این سکه‌ها نسخه‌هایی داشتند که بسته به منطقه‌ی صدور آنها متفاوت بودند.

روپیه‌ی در زمان هند بریتانیا

در سال 1825 هند بریتانیا با یک سیستم استاندارد نقره هماهنگ شد که بر پایه روپیه بود و تا اواخر قرن 20 مورد استفاده بود. با این وجود که هند مستعمره‌ی بریتانیا بود اما هیچ وقت پوند استرلینگ در آن به گردش درنیامد. در سال 1866 موسسات مالی هند سقوط کردند و نظارت بر پول کاغذی به حکومت بریتانیا منتقل شد. در سال بعد از آن نهادهای نظارتی و ریاستی بانکی برچیده شدند. در همان سال یک سری اسکناس‌های پرتره‌ی ویکتوریا در گرامی‌داشت ملکه ویکتوریا منتشر شد، و نزدیک به 50 سال مورد استفاده بود.

روپیه‌ی هند در دوران جدید

بعد از به دست آوردن استقلال از استعمار بریتانیا در سال 1947 و تبدیل شدن به یک جمهوری در سال 1950، روپیه‌ی هند به طراحی امضایی قدیم خود بازگردانده شد. روپیه هند به عنوان تنها ارز قانونی کشور معرفی شد و استفاده از روش‌های دیگر ضرب سکه که غالب بود از گردش خارج اعلام شد. در سال 1957 هند یک سیستم ده‌دهی بانکی برقرار کرد. 

در سال 2016 اسکناس‌های 500 روپیه و 1.000 روپیه از شمول پول قانونی هند خارج شدند. حذف این ارقام تلاشی برای جلوگیری از ورشکستگی و نگهداری غیرقانونی پول بود. در ماه نوامبر همان سال بانک منابع هند شروع به انتشار اسکناس‌های 2000 روپیه در مجموعه‌ی (جدید) اسکناس‌های ماهاتما گاندی کرد.

 

درام ارمنستان

درام (dram) (با کد استاندارد AMD، با نماد: ֏) واحد پولی ارمنستان و همسایه‌ی آن جمهوری آرتساخ (ناگورنو-قره‌باغ، Republic of Artsakh) محسوب می‌شود. هر واحد درام به صد واحد جزئی لوما (luma) تقسیم می‌شود. کلمه‌ی درام در ترجمه به انگلیسی به «پول» (money) برگردانده می‌شود و با کلمه‌های drachma یونانی و درهم عربی هم‌ریشه است. اولین دوره‌ی صدور ارز درام به دوره‌ی سال‌های بین 1199 تا 1375 میلادی برمی‌گردد که در آن سکه‌های طلایی به نام درام ضرب شده‌اند.

تاریخچه

در 21 سپتامبر 1991 مطابق یک رفراندوم ملی ارمنستان به عنوان یک جمهوری مستقل از اتحاد جماهیر شوروی جدا شد. بانک مرکزی ارمنستان که در 27 مارس 1993 تاسیس شد تنها نهادی است که حق انتشار پول ملی به آن واگذار شده است.

بعد از سقوط اتحاد جماهیر شوروی تلاش‌هایی برای حفظ یک پول مشترک (روبل روسیه) بین جمهوری‌های جدا شده از شوروی (CIS) صورت گرفت. در آن زمان ارمنستان به این منطقه‌ی روبل پیوست. اما به زودی مشخص شد که حفظ کردن یک واحد ارزی در شرایط عدم ثبات سیاسی و اوضاع اقتصادی جمهوری‌های بعد از شوروی کار بسیار دشواری خواهد بود. منطقه‌ی روبل پس از اصلاحات اقتصادی 1993 روسیه که اقدامی یک‌طرفه بود سقوط کرد. در نتیجه کشورهایی که همچنان در این پیمان مشارکت داشتند (قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان، مولدووا، ارمنستان و گرجستان) «بیرون انداخته شدند» و مجبور به معرفی واحدهای پولی مجزا شدند. ارمنستان یکی از آخرین کشورهایی بود که این کار را با معرفی درام در 22 نوامبر 1993 انجام داد.

سکه‌های درام 

در سال 1994 اولین سری سکه‌های آلومینیومی با رقم‌های 10، 20، 50 لوما، و 1، 3، 5 و 10 درام معرفی شد. در سال‌های 2003 و 2004، یک سری دوم سکه‌ها که شامل 10، 20، 50، 100، 200 و 500 درام است برای جایگزینی سکه‌های سری اول معرفی شد. بانک مرکزی ارمنستان تعداد زیادی سکه‌ی یادبود نیز برای فروش به مجموعه‌دارها صادر کرده است.

اسکناس‌های درام

اولین سری اسکناس‌های درام در نوامبر 1993 منتشر شدند. آنها در سال 2005 از گردش خارج شدند. دومین سری از اسکناس‌ها از 1998 به بعد منتشر شدند و همچنان امروز نیز مورد استفاده شد.

سری اول اسکناس‌های درام (1995-1993) با رقم‌های 10، 25، 50، 100، 200، و 500 درام صادر شدند. اسکناس‌های 1.000 و 5.000 درام بعدتر به گردش درآمدند.

در سری دوم اسکناس‌های درام (2017-1998) رقم‌های 50، 100، و 500 درام به ندرت انتشار یافت. این رقم‌ها از طریق سکه‌های درام منتقل می‌شوند. یک اسکناس یادبود 50.000 درام در 4 ژون 2001 برای یادبود 1700 سالگی پذیرش مسیحیت در ارمنستان منتشر شد. یک اسکناس یادبود 500 درام نیز در 22 نوامبر 2017 برای یادبود کشتی نوح منتشر شده است. 

منات آذربایجان

منات (کد استاندارد جهانی: AZN) عنوان واحد پول رسمی جمهوری آذربایجان است. هر منات به 100 واحد جزئی قپیک (qəpik) تقسیم می‌شود.

تاریخچه

کلمه‌ی منات از کلمه‌ی روسی «Монета» به معنای «سکه» وام گرفته شده است. منات در دوران شوروی یکی از طرح‌های روبل شوروی (Soviet ruble) در زبان‌های آذربایجانی و ترکمنی بود. منات در سه دوره‌ی تاریخی عمده ضرب، چاپ، و منتشر شده است.

دوره‌ی اول منات (1923-1919)

جمهوری دموکرات آذربایجان و سلف آن جمهوری شوروی آذربایجان در فاصله‌ی سال‌های بین 1919 تا 1923 پول خاص خودشان را منتشر کردند. این پول در زبان آذربایجانی منات و در زبان روسی روبل خوانده می‌شد. رقم‌ها و اعداد به هر دو زبان بر روی این اسکناس‌ها قرار گرفته بود. منات جایگزین روبل قفقازی اول شد. بعدتر در دوره‌ی تبدیل شدن آذربایجان به بخشی از جمهوری فدرال قفقاز شوروی روبل قفقازی دوم جایگزین منات شد. منات اولیه هیچ اجزایی نداشت و فقط به صورت اسکناس منتشر می‌شد.

اسکناس‌های منات اول

جمهوری دموکراتیک اسکناس‌هایی با رقم‌های 25، 50، 100، 250، و 500 منات منتشر کرد. این در حالی است که بعد تر جمهوری شوروی آذربایجان اسکناس‌هایی با رقم‌های 5، 100، 1.000، 5.000، 10.000، 25.000، 50.000، 100.000، 250.000، 1میلیون، و 5میلیون منات منتشر کرد.

 

دوره‌ی دوم منات (2006، 1992)

منات دوم در 15 اوت 1992 معرفی شد. این پول دارای کد استاندارد جهانی AZM بود و جایگزین روبل قفقازی شوروی با نرخ تبدیل 10 روبل برای 1 منات شد.

سکه‌ها: سکه‌های منات دوم با رقم‌های 5، 10، 20 و 50 قپیک در تاریخ 1992 و 1993 ضرب شدند. با وجودی که در سکه‌هایی که در سال 1992 منتشر شدند از آلیاژهای برنج و کاپرونیکل استفاده شده بود، نسخه‌های بعدی همه از آلومینیوم بودند. این سکه‌ها به ندرت در بازار گردش دارند.

اسکناس‌ها: رقم‌های اسکناس منات و تاریخ انتشار آنها به شرح زیر است.

1، 5، 10، 250 منات (همگی اولین بار در 15 اوت 1992 منتشر شدند)

50، 100، 500، 1000 منات (همگی اولین بار در 1993 منتشر شدند)

10.000 منات (اولین بار در اوت 1994 منتشر شد)

50.000 منات (اولین بار در می 1996 منتشر شد)

 
دوره‌ی سوم منات (2006)

در 1 ژانویه‌ی 2006 یک منات جدید با کد استاندارد جهانی AZN معرفی شد که به همان نام منات خوانده می‌شد. نرخ تبدیل و جایگزینی هر 1 منات جدید برابر 5.000 منات قدیمی بود. سکه‌های قپیک که از 1993 به بعد به دلیل تورم مورد استفاده نبودند دوباره با رقم‌گذاری جدید مورد استفاده قرار گرفتند. منات قدیمی (AZM) تا 31 دسامبر 2006 معتبر بود.

سکه‌ها: سکه‌های منات در گردش شامل 1، 3، 5، 10، 20 و 50 قپیک هستند. بیشتر سکه‌های منات اندازه و شکلی شبیه به سکه‌های یورو دارند. این سکه‌ها از ژانویه 2006 به گردش درآمدند و فاقد تاریخ ضرب هستند. 

اسکناس‌ها: اسکناس‌های در گردش منات شامل 1، 5، 10، 20، 50، 100 و 200 منات هستند. طراح این اسکناس‌ها رابرت کالینا (Robert Kalina) اتریشی است که اسکناس‌های یورو فعلی و پوند سوریه را نیز طراحی کرده است. این اسکناس‌ها کاملا شبیه معادل‌هایشان در یورو هستند و مضمون آنها الهام گرفته از اسکناس‌های یورو است.